Avustralya’nın Gaz Gelirlerinde Büyük Düşüş

ABONE OL

News

June 29, 2025 11:11

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Batı Avustralya’nın Doğal Gaz Gelirlerinde Büyük Düşüş: North West Shelf Projesi Alarm Veriyor

Avustralya’nın en büyük kara doğalgaz projesi olan North West Shelf’ten elde edilen gelirler hızla düşüyor. Batı Avustralya hükümetinin bütçe belgelerine göre, projenin hükümete sağladığı pay son üç yılda %70’ten fazla azaldı.

1,3 Milyar Dolardan 249 Milyon Dolar

2022-23 mali yılında North West Shelf projesinden elde edilen telif gelirleri 1,3 milyar doları aşmıştı. Ancak 2027-28’e kadar bu miktarın 249 milyon dolara kadar düşeceği tahmin ediliyor.

Bu azalış, projenin orijinal doğalgaz sahalarının tükenmeye başlamasından kaynaklanıyor.

Yeni Sahalardan Gelir Yok

Proje 1984 yılında faaliyete geçtiğinde, her kuyu gelirinin %10’u federal hükümete aktarılıyordu. Ancak 1988’de yapılan yasal değişikliklerle yeni projeler artık telif değil, %40 oranında kâr vergisi (Petroleum Resource Rent Tax – PRRT)ödemeye başladı.

North West Shelf’te işlenen doğalgazın büyük bölümü artık bu yeni, telifsiz sahalardan geliyor. Dolayısıyla gelir de düşüyor.

Sektörün çatı örgütü, 2023-24 mali yılında enerji şirketlerinin ülke genelinde vergi ve telif olarak 17 milyar dolar ödediğini açıkladı.

Eleştiriler: “Avustralya Kaynaklarını Kaybediyor”

Avustralya Enstitüsü’nden Mark Ogge, hükümeti bu düşüş karşısında yeterince şeffaf olmamakla suçladı.
“Avustralyalılar kaynaklarını kaybediyor, hükümetler bunu izliyor,” dedi.

Ogge, bütçede otomobil sahiplerinin topluca ödediği araç kayıt ücretlerinin, doğalgaz sektörünün ödediği telif gelirlerinin altı katı olduğunu belirtti.

Hükümet ve Şirketlerden Yanıtlar

Çevre Bakanlığı, North West Shelf uzatma kararının henüz sonuçlanmadığını ve telif anlaşmalarının gündemde olup olmadığına dair yorum yapmadı.

Woodside şirketi ise, projenin 1984’ten bu yana Avustralya’ya 40 milyar dolar, Batı Avustralya’ya ise 18 milyar dolar katkı sağladığını belirtti.
Ancak gelecekteki telif anlaşmaları hakkında açıklama yapılmadı.

Gelecekte Yeni Anlaşmalar Olabilir mi?

Enerji analisti Jeanette Roberts, yeni gelir paylaşım anlaşmalarının yapılmasının muhtemel olduğunu söyledi; “Sanırım bu en olası senaryo,” dedi.

Sektörün çatı örgütü, 2023-24 mali yılında enerji şirketlerinin ülke genelinde vergi ve telif olarak 17 milyar dolar ödediğini açıkladı.

Offshore Sahalar İçin de Telif Talebi

Mark Ogge, Batı Avustralya açıklarında bulunan ve işlenen büyük doğalgaz sahalarından hiçbir telif alınmamasını da eleştirdi:
“Bu şirketler milyarlar kazanıyor, ama kamuya yeterince katkı sağlamıyorlar,” dedi.

Federal Hazine Bakanı Jim Chalmers yorum yapmayı reddetti. Ancak geçen yıl PRRT sisteminde yapılan değişikliklerin vergi gelirlerini artırdığı iddia ediliyor.