Avustralya’nın milyarları için iki ülke geliyor

İki ülke Avustralya’nın milyarlarca dolarlık endüstrisini ele geçirmeyi hedefliyor. Ve hırslarımızı toz içinde bırakacak kadar paraları da var.

Avustralya dünyanın bilinen en büyük altın, demir cevheri, kurşun, nikel, rutil, uranyum, çinko ve zirkon yataklarına sahiptir. Ayrıca, bakır ve lityum da dahil olmak üzere pek çok başka önemli rezervleri de var.

Ortadoğu’nun mega zengin petrol krallıkları için ‘Büyük petrolün devri’ bitti. Gelecek tamamen kritik minerallerle ilgili olacak.

Petrol ve kömür dünya ekonomisinin can damarıydı.

Bu artık hızla sürdürülebilir şekilde üretilen elektriğe doğru ilerliyor.

Ve hiç kimse güneşe veya rüzgara sahip olmasa da, her ikisini de hasat etmek için gerekli olan temel mineral ve metallerin tedarikini kontrol edebilirler.

Bir rüzgar üretim tesisi, gaz yakıtlı bir enerji santraline göre dokuz kat daha fazla mineral ve metale ihtiyaç duyar. Elektrikli bir otomobilin, benzinle çalışan bir otomobile göre altı kat daha fazla ihtiyacı var.

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), “Temiz enerji teknolojileriyle desteklenen bir enerji sistemi, geleneksel hidrokarbon kaynaklarıyla beslenen bir enerji sisteminden çok farklıdır” diyor.

“2010’dan bu yana, yeni yatırımlarda yenilenebilir enerjinin payının artmasıyla birlikte, yeni bir birim enerji üretim kapasitesi için ihtiyaç duyulan ortalama maden miktarı yüzde 50 arttı.”

Bakır. Nikel. Lityum.

Kritik mineraller, ultra verimli piller, elektrik motorları ve diğer yüksek teknolojili bileşenlerin üretimindeki merkezi rolleriyle tanımlanır. Ancak bu kategori aynı zamanda ekonomik, hava durumu veya jeopolitik şoklar nedeniyle arz kesintisine karşı kırılganlıklarını da yansıtıyor.

Holmiyum. Skandiyum. İtriyum.

Nadir toprak elementleri kritik mineraller şemsiyesi altına girebilir. Bu egzotik malzemelere çok büyük miktarlarda ihtiyaç duyulmasa da performansta önemli artışlar sağlıyorlar. Ancak bunları bulmak, çıkarmak ve arındırmak son derece pahalı ve kirletici olabilir.

Avustralya için bu hem iyi hem de kötü

Güzel, çünkü Avustralya’nın istikrarlı hükümeti, şeffaf hukuk sistemi ve mevcut madencilik ve ulaşım altyapısı bu riski azaltmaya yardımcı oluyor.

Kötü, çünkü çok uluslu madencilik şirketlerinin yatırımcıları standartları karşılarken değerli getiriler elde edebileceklerine ikna etmeleri gerekiyor. Buna rağmen Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi paraya çevrilen otokrasiler, hissedarların kirlilik, siyaset veya kısa vadeli kârlarla ilgili endişelerine bağlı değil.

Kazabilir misin?

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) aracılığıyla küresel ekonomiyi yıllarca etkiledikten sonra Orta Doğulu petrol güçleri, kritik madenler üzerinde kontrolü güvence altına almak amacıyla Çin’in liderliğini takip etmeye başlıyor.

Onlarca yıl süren yatırımlar, Pekin’e bu mineralleri ekonomik olarak elde etmek adına gereken teknolojilerde üstün bir liderlik kazandırdı. Başkan Xi Jinping’in “Köprü ve Yol” ekonomik girişimi, Güney Amerika ve Afrika’daki dünyanın önde gelen tedarikçilerinin çoğuna erişimi güvence altına aldı.

Sonuç olarak Çin bu kaynakların işlenmesinde hakim konumdadır.

Tek başına dünyadaki nadir toprak elementleri arzının yüzde 63’ünü oluşturuyor. Ve dünyadaki nadir toprak rafinerilerinden yalnızca beşi Pekin’in kontrolü altında değil.

Ancak IEA göre, tamamen elektrikli ekonomiye geçişin yol açtığı talebi karşılamak için maden üretiminin 2040 yılına kadar altı kat artması gerekiyor.

BAE ve Suudi Arabistan da eylemden pay almak istiyor.

Her ikisi de, büyüyen endüstrideki önemli bir hisseyi satın almak amacıyla petrolden elde edilen karları kritik maden madenlerine ve tedarik zincirlerine yönlendiriyor.

“Suudi Arabistan dönüşüyor. Suudi Arabistan’ın madencilikten sorumlu bakan yardımcısı Halid el-Mudaifer, Semafor’a, “Bu dönüşüm sayesinde ekonomik bir güç merkezi olmak istiyoruz” dedi. “Endüstriyel bir güç olabilmek için madenlere ihtiyacımız var. Projeler inşa etmek için minerallere ihtiyacımız var. Bu nedenle Suudi Arabistan’da madencilik ilk adımdır. Minerallerin dışarıdan getirilmesi ikinci adımdır. Üçüncü adım ise Suudi Arabistan’ı bir merkez olarak inşa etmek.”

Ne Suudi Arabistan ne de BAE bilinen önemli kritik maden rezervlerine sahip değil.

Riyad, kapsamlı araştırmaların eksik olduğunu kabul ederek yakın zamanda maden aramaları için 182 milyon dolar ayırdı. Ve hâlihazırda tespit edilmiş olan 2,5 trilyon dolarlık maden rezervinden yararlanmanın yollarını aktif olarak arıyor.

Her iki ülke de tedarik zincirini gelişmekte olan ülkeler aracılığıyla satın almanın yollarını arıyor.

15 MİLYAR DOLAR

Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi (CSIS) analisti Gracelin Baskaran, “Suudi Arabistan, Namibya, Gine ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti gibi ülkelerden maden temin etmek için 15 milyar dolarlık küresel madencilik hissesi satın alacağını duyurdu” diyor. “(Bu), 2030 yılına kadar yılda 500.000 elektrikli araç üretme iddialı hedefini desteklemek amacıyla, yerli işleme ve imalat için kritik mineral tedarikini artırmaktır.”

AFRİKA VE MADENLER

CSIS analisti, Afrika’nın Orta Doğu petrol güçlerinin çabalarının odak noktası olduğunu çünkü dünyanın bilinen manganez, platin ve krom yataklarının yüzde 75’ini içerdiğini söylüyor. Aynı zamanda dünyadaki kobaltın yarısına ve grafitinin beşte birine sahiptir.

Ayrıca Afrika’nın Kongo ve Zambiya’dan Botsvana’ya kadar uzanan zengin yataklara sahip “bakır kuşağı” da var. Kıtada aynı zamanda geçerli lityum kaynakları da var.

AVUSTRALYA BU İŞİN NERESİNDE

Avustralya dünyanın bilinen en büyük altın, demir cevheri, kurşun, nikel, rutil, uranyum, çinko ve zirkon yataklarına sahiptir. Ayrıca bakır ve lityum da dahil olmak üzere pek çok başka önemli rezervleri de var.

Federal Kaynaklar Bakanı Madeleine King, bu ayın başlarında yeni bir kritik mineral araştırması yayınlarken, “Net sıfıra giden yol Avustralya’nın kaynak sektöründen geçiyor” dedi. King, “Avustralya’nın kaynakları en yüksek standartlarda çıkarılıyor ve işleniyor; bu da onları dünyanın en temiz ve en yeşil kaynakları haline getiriyor” dedi.

Avustralya’nın önemli bir ÇSY (çevresel, sosyal ve hükümet – ESG (environmental, social and government)) kesintisinin kaynağı olmamasıdır.

Bunlar, kritik maden portföylerini genişletmek isteyen çok uluslu şirketler için ciddi endişelerdir.

Ancak BAE ve Suudi Arabistan için bu geçerli değil. Ne de Çin.

Yatırımcılara anında getiri sağlama konusunda da endişe duymuyorlar.

Baskaran, “Suudi Arabistan kısa vadeli fiyat sinyallerine duyarlı değil” diyor. “Dolayısıyla küresel madencilik arama ve faaliyeti daralırken, Suudi Arabistan yurt dışı yatırımlarını artırdı.”

Riyad da çoğunlukla mevcut projelerde önemli miktarda hisse satın alıyor.

“Suudi Arabistan’ın özsermaye yaklaşımı, maden arama, izin verme, inşa etme ve işletme yükünü ortadan kaldırıyor. Bunun yerine krallığın doğrudan arzı güvence altına almasına izin veriyor,” diye açıklıyor Baskaran.

BAE de aktif olarak hisselerini satın alıyor.

Kongo ile 1,9 milyar dolarlık ortaklık yoluyla bakıra erişimi güvence altına almak için harekete geçti. Zambiya ile de benzer görüşmeler sürüyor.

Ancak Avustralya tamamen kapı dışında bırakılmıyor.

Abu Dabi, BAE’nin Avustralya’nın kritik maden sektörüne önemli yatırımlar yapmasının kapısını açabilecek bir serbest ticaret anlaşması konusunda Canberra ile görüşmelerde bulunuyor.

Jamie Seidel serbest yazar | @JamieSeidel

Yazar Hakkında

admin

Son Yazıları

Yazar'ın Tüm Yazıları

• Avustralya GündemDecember 16, 2025Trafikten kaçıp şehir otobüsüne bindi
• Avustralya GündemDecember 15, 2025NSW’de “Operation Shelter” başlatıldı
• Avustralya GündemDecember 14, 2025Toplum lideri saldırıda öldürüldü
• Avustralya GündemDecember 14, 2025SALDIRGANLAR BABA VE OĞLU