DNA Analizi, Vahşi Kedilerin Yerli Türleri Sanılandan Daha Fazla Yok Ettiğini Ortaya Koydu
Avustralya’nın Güney Avustralya (SA) eyaletinin uzak bölgelerinde yapılan DNA testleri, yeniden doğaya salınan yerli hayvan ölümlerinin başlıca sorumlusunun vahşi kediler olduğunu gözler önüne serdi.
Yerli Türlerin Katili: Vahşi Kediler
Flinders Üniversitesi’nden araştırmacıların yürüttüğü çalışmaya göre, bettong ve bilbi gibi yeniden doğaya kazandırılmaya çalışılan yerli türlerin ölümlerinin büyük bir kısmında vahşi kedilerin etkisi bulunuyor. DNA analizleri, bu hayvanlara yerleştirilen radyo vericilerinden alınan örneklerle gerçekleştirildi.
Araştırmanın ortak yazarı olan Prof. Dr. Katherine Moseby, “Sahada yapılan gözlemlerle belirlenemeyen ölümlerin çoğunun arkasında kedilerin olduğunu bu yöntem sayesinde öğrendik. Etkilerini ciddi şekilde hafife almışız,” dedi.
Bir DNA örneği, serbest bırakılan bir keseli sansarın bir kedi tarafından öldürüldüğünü doğruladı. (Tedarik: NSW Üniversitesi)
Katili Tespit Etmek Zor
Avustralya’da Avrupa yerleşiminden bu yana memeli türlerinin üçte ikisinin yok oluşundan sorumlu tutulan vahşi kedilerin, doğaya salınan türler üzerinde de ciddi tehdit oluşturduğu anlaşıldı.
Prof. Dr. Moseby, “Çoğu zaman ölümden tilkileri sorumlu tutuyorduk. Ancak DNA sonuçları gösteriyor ki, pek çok durumda tilkiler değil, kedilermiş. Bu da kedilerin doğaya salınan türler üzerindeki etkisinin uzun süredir göz ardı edildiğini gösteriyor,” ifadelerini kullandı.
Araştırmacılar ayrıca, doğada ciddi sırt yaralarıyla bulunan quoll, possum, bilbi ve bettongların veterinerlerce yapılan kontrollerinde bu yaraların büyük kısmının kedilerden kaynaklandığını tespit etti. Bu tür yaralanmalar, hayvanların hayatta kalsa bile açlıktan ölmelerine yol açabiliyor.
Kedilere Karşı Harekete Geçilmeli
Flinders Feral Animal Control’den Tom Finlay, yakın zamanda Glendambo kasabasında iki günde 42 vahşi kedi yakaladıklarını belirterek, “Bu tür önlemleri kediler çoğalmadan önce almak önemli,” dedi. Finlay, vahşi kedilerin yılda birkaç kez üreyebildiğini ve hızlıca çoğalabildiklerini vurguladı.
Ulusal Plan İçin Çağrı
İstilacı Türler Konseyi (Invasive Species Council) adına konuşan İmogen Ebsworth, DNA çalışması sonuçları olmadan dahi vahşi kedilerin “kamu düşmanı numara bir” olduğunu belirtti.
“Şu ana kadar neden oldukları tür kayıpları ve tehdit altına aldıkları türler bile bu tehdidi ciddiye almamız için yeterli. Tüm siyasi partilerin 60 milyon dolarlık ulusal bir vahşi kedi yönetim planına destek vermesini istiyoruz,” dedi.
Ebsworth, Avustralya’da yalnızca 2023 yılı içinde milyonlarca yerli memelinin vahşi kediler tarafından öldürüldüğünü ve bu durumun ülke genelinde koordineli bir şekilde ele alınması gerektiğini vurguladı.
Şu ana kadar tüm eyaletlerin –Queensland hariç– ulusal bir tehdit azaltma planına imza attığını hatırlatan Ebsworth, “Artık bahane değil, çözüm üretme zamanı,” ifadelerini kullandı.