Avustralya ve Türkiye için tarihi bir figür olan Sir Charles Ryan, 1878’de Plevne’de Osmanlı ile, 1915’te ise Çanakkale’de Osmanlı’ya karşı savaşarak Avustralya tarihine adını yazdırmış bir isim. Bu önemli karakterin hikayesini beyaz perdeye aktaran belgesel, Murat Dereli tarafından finanse edildi. Belgesel, 23 Nisan 2025, Çarşamba günü saat 18:00‘de Cinema Nova, Melbourne’da prömiyerini yaptı.
Murat Dereli, Avustralya’ya dil öğrenmeye gelmiş bir iş insanı. Dereli, önce döner fabrikası ve inşaat sektöründeki girişimleriyle bilinmekte. Dereli, Charles Ryan hayatını konu alan belgesel ile medya sektörüne de adım atmış oldu.
Belgesel, 23 Nisan 2025, Çarşamba günü saat 18:00‘de Cinema Nova, Melbourne’da prömiyerini yaptı.
Murat Dereli, belgeselin yapım süreci hakkında duygusal bir yorumda bulundu. Dereli, “Tarihe adını yazdırmış böyle önemli bir ismin filmini yaparak kendi ismimi de tarihe yazdırdım.’’ dedi.
Dereli, ‘‘bu fırsat benim için kaçırılmayacak bir fırsattı. Charles Ryan’ın hayatını beyaz perdeye taşımak, sadece onun mirasını yaşatmak değil, aynı zamanda tarihe bir şeyler bırakmak anlamına geliyor. Bu projeyle hem kendimi tarihe yazdırdım hem de önemli bir kişinin adını duyurmuş oldum.”
Melbournelu Tarihçi Vecihi Başarın ise belgeselin yapımına katkı sağlayan isimlerden.
Gösterim sonrası izleyiciler de duygusal yorumlar yaptı. Hasan Sayar yaptığı açıklamada, “Çok güzel bir sunumdu. Yapımcılara teşekkür etmek istiyorum. Avustralyalı bir askerin Türklerle kurduğu dostluk ve iyi ilişkiler, bu belgeselde çok güzel bir şekilde yansıtılmış. Bence herkesin izlemesi gereken bir hikaye.” dedi.
Bahri İnceler ise, “Bence tüm Avustralyalıların bunu izlemesi lazım. Türk olarak zaten gurur duyuyorum, bir de Avustralyalı olsaydım inanılmaz gurur duyardım. Yapımcı Murat Bey’e de çok teşekkür ederim, bu önemli olayı bizlere sunarak öğrenmemizi sağladı.” şeklinde konuştu.
Dr. Michael Sturmfels de belgeselin tarihi doğruluğuna ve her iki ülkenin bakış açılarını yansıttığına dikkat çekerek, “Fantastik bir iş çıkarmışsınız. Hem Avustralya hem de Türk bakış açısını çok güzel bir şekilde harmanlamışsınız.” dedi.
Charles Ryan’ın Torunu Hunter Ryan, prömiyer sırasında yaptığı açıklamada, “Yapımcılar ve yönetmen harika bir iş çıkarmış. Herkesin burada görmekten çok mutluyum. O bir kahramandı. Onun torunu olmaktan gurur duyuyorum.” şeklinde duygusal bir yorumda bulundu.
A Doctor of Three Wars – Amazing Story of Sir Charles Ryan (1853 – 1926) belgeselinin prömiyeri 23 Nisan 2025‘te Cinema Nova, 380 Lygon St, Carlton VIC 3053 adresinde gerçekleştirildi.