Kemal Serdar – Şeyh Bedreddin diye diye

ABONE OL

News

October 30, 2017 02:36

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Bugün itibarıyla hemen dünyanın çoğu yerinde, ülkesinde ve beldesinde bir haksızlık ve yolsuzluk olsa, ezilenlerin hakları yense ve kitleler düşünce ve hayallerinden ötürü dışlansa insanın aklına mutlaka Şeyh Bedreddin gelir.

Tarihte mutlaka birçok ünlü kişi vardır Bedreddin’e benzer uğraş vermiş, haksızlıklara karşı gelmiş ve belki de sonunda çırılçıplak asılmasa da canından olmuştur.

Son günlerde adından bahsedilen ve Kayseri’de saldırıya uğrayan İhsan Eliaçık’ın bu konuda yazılan en son kitabı olan ‘Şeyh Bedreddin, Tekin Yayınevi, Aralık 2016’ den ve düşüncelerinden bir kesit sunmaya çalışacağım. Daha önceleri birçok başka kitapta ve müzik yapıtlarında sözlerini bildiğimiz, Nazım Hikmet’in Şeyh Bedreddin destanını ve Cem Karaca’dan dinlediğimiz unutulmaz müziği aklımızdan çıkmayan biçimiyle Şeyh Bedreddin sadece Alevi ve sol düşüncesinin ileri gelen bir önderi değil, tüm insanlığın bir yüz akıdır.

Eliaçık İlahiyat kökenli bir yazar olduğu denli, konu ve durumları genellikle İslam açısından değerlendiren bir yazar. Anlıyoruz ki son yıllarda o da birçok alanda epey dışlanmış ve ötekileştirilmeye çalışılmış bir yazar, düşünür.Bu kitapta da Bedreddin’i daha çok İslam içindeki karşı duruşuna göre değerlendirmiştir. Kitabın ilk sayfalarında “.. zamanın egemen Allah anlayışına, hakim olan din anlayışına karşı çıkmıştır. Zamanın egemen İslam yorumuna, saray İslamına karşı çıkmıştı, İslamın kendisine değil. Sarayın Allah’ına karşı çıkmıştır, Allah’a değil” diyerek bu konumu özetlemiştir.

Eliaçık daha çok Bedreddin’i bilinen anlayışların dışında kendi açıklamak istediği yönde de değerlendirmiştir. Yapmak istediği genelinde Bedreddin’in ya din anlamında ya da sol, sosyalist bakışıyla söz konusu değerlendirmeyi birleştirmek ve bir araya koymak.

Bugünün (sapık) IŞİD anlayışına ve kendi bakış akışıyla farkını da ortaya koyuyor, aradaki farkları açıklıyor. Burada din ve Şeyh Bedreddin anlamında dine ilişkin farklı duruşu açıklayarak, ilginç olan bir belirtmeyi şöyle yapıyor Eliaçık: ‘Osmanlı’da böyle vahşi gelenekler vardı. Osmanlı, tipik bir Roma İmparatorluğu’dur, İslam’la falan alakası yoktur. Hanedan soyundan isyan edeni hem çırılçıplak hem de tecavüz ettikten sonra asarlar, mesela Genç Osman’ın katli böyle olmuştur. Bütün bir itibarı sarsılmış olarak yok olsun gitsin, insanların zihninde de katledilsin diye bunu yaparlar. Şeyh Bedreddin’i de bunun için çırılçıplak astılar. Ve gömdüler. Beş yüz yıl boyunca mezarının nerede olduğu belli değildi. 1961 yılında Bakanlar Kurulu kararıyla mezarının buraya (Türkiye’ye) getirilmesi kararı alınarak, bir kavanoz içinde nereye gömüleceği belirsiz bir şekilde Topkapı Sarayı içinde yirmi yıl beklettiler …’ Bu bilgilerin bir kısmını ben de burada ilk kez böyle okuyorum.

Kitabın sonunda Şeyh Bedreddin’in son duası ve Torlak Kemal ağıdı gibi iki okuma parçası var. Torlak Kemal ağıtından bazı bölümleri şöyle:

Aydın ellerimde ceren gezerdi/ Analar al yeşil tuğra bezerdi/ Bacılar tuğraya sedef düzerdi/ Sedefin üstüne ayet yazardı –

Başparmak üstünden bir bulut ağdı / Bulut değil de bir koca ağdı / Alazlanıp gelen billah çerağdı/ İrahmet çekildi, ok, cıda yağdı –

Kılıç üşürürdü , beyi sultanı/ Atını koşturdu veziri hanı/ Biz de helal ettik bu kuşça canı/ And verdik yoluna, dökeriz kanı –

İriş Dede Sultan kavgaya iriş / İndi can günüdür gazaya iriş – İriş pirim iriş gör ki olanı/ Kurtar muhannetten elde kalanı –

Sultanoğlu leşkerine buyurdu / Buyruğunu dört bir yana duyurdu/ Kılıç çaldı ana, bebe savurdu / Yalım esti her yanları kavurdu –

Vur yoldaş vuralım, kavga günüdür / Ahırı evveli, gine ölümdür – Sultana paşadan muştu salındı / Leşker ortasında ziller çalındı/ Dedemin başına ferman kılındı / Bir seher vaktiydi kaddi alındı –

Sesimi banlasam varabilemez / Gayri benim yüzüm gülebilemez.

İlginçtir, 1359 yılından bu yana Şeyh Bedreddin her duruşu ve düşüncesiyle sapasağlam yaşıyor.

Okumanız dileğiyle…