News
News
MY: Son dönemde ev fiyatlarında artış olduğu görülmekte. Gerçekten böyle bir yükseliş var mı?
HO: 2019 Mayıs ayından itibaren ev fiyatlarında düşüş durdu. 2019 Mayıs ve Aralık ayları arasında (6 ay içinde) %6.9 artış görüldü. Sadece, 11. ayda (kasım) % 2 oranında ev fiyatları yükseldi. Bu yükselişler de gösteriyor ki şu anda talep çok. Royal Komisyonun bankaları denetlemesi Mayıs ayında tamamlandı. Devlet tarafından artık bankalara bir sıkıştırma (baskı) yok. Borç almakta kolaylaştığı için talepte artmakta.
MY: 2020 yılında da bu yükselişin sürmesini bekliyor musunuz?
HO: -Kesinlikle, bekleniyor. RP Corel Logic verilerine göre %12 ila %18 arasında olacak.
MY: Geçen seneki yükselişin üzerine mi olacak?
HO: -Evet. Geçen seneki %6,9’in üzerine bu sene ortalama %15 yükseliş beklenmekte. En az %12 olma ihtimali yüksek. Ortalama bir evin fiyatı 500 bin dolarsa 575 bin dolara çıkacak. Ev almaya hazır kişiler şu anda ev almayıp sene sonunda alsa ortalama 75 bin dolar fazla ödeyecek.
MY: Hükümet tarafından ilk ev alacaklara (first home buyer) sunulan teklifler nelerdir?
HO: -Yeni kanun 1 Ocak 2020 itibariyle yürürlüğe girdi. İlk defa ev alacak ilk on bin kişinin bankadan %20 depozitin altında kredi çekerken ödemek zorunda kaldığı – kredi sigorta masrafını (Loan Mortgage Insurance) devlet garantisi altında olacak. Mesela, %5 depozitle ev alan bir kişiden (%95’ini bankadan çektiği için) banka 8 bin veya 10 bin artık miktara göre sigorta parası alıyordu. First home buyer’lar yani ilk ev alanlar bu masraftan kurtulacaklar. Son rakamlara göre, iki hafta içerisinde 196 kişinin başvurusu bu yönde kabul edilmiş.
MY: Sizce neden hükümet böyle bir yasa çıkardı?
İnşaat sektörü Avustralya iç ekonomisinin adeta bel kemiği. Ev satışı durdu mu butun ekonomiyi etkiler. Mesele sadece ev alma -satma değil yüzlerce farklı yan meslek gruplarını da etkilemekte. Yüz binlerce kişi buradan ekmek parası kazanıyor.
MY: Son 2-3 yıldır inşaat sektöründe durgunluk var mıydı?
HO:- 2017’nin sonundan 2019’un beşinci (mayıs) ayına kadar markette çok büyük bir duraklama gözlendi. Ev fiyatlarının çok yükselmesi ve Royal Komisyonun bankalara baskısıyla kolay borç para alınamadı. İster istemez yavaşlama oldu.
MY: Barry Plant Glenroy olarak siz hangi bölgelere bakıyorsunuz?
Pascoe Vale, Oak park, Hedifeld, Glenroy, Jacana, Broadmedaows, Dallas, Cooloro, Meadow Heights..
MY: Kuzey Bölgesinde (Northern Suburb ) yeni açılan semtlerin sizin baktığınız semtlerdeki fiyatlara bir etkisi oluyor mu?
HO: -Olmuyor, çünkü her bölgenin bir alıcısı var. Müşteri Broadmeadows’da yaşamak istiyorsa kesinlikle Craigburn’e gitmez. Veyahut bazıları Craigburn’de 3 odalı 20m2 evi 500 bin dolara alabilirken Pascoe Vale semtinin alıcısı 2 odalı bir ünit eve 600 bin dolar vermekte. Neden, şehir merkezine daha yakın olması. Ev fiyatları yükselmeye başladı mı ilk City’den başlar, sonra Essendon, Monee Ponds, Pascoe Vale, Glenroy, Broadmeadows ve Craigburn diye devam eder. En son yükselen bölge Craigburn. Düşüş yaşanmaya başladığında da ilk önce Craigburn’de düşmeye başladığını daha önce gördük.
‘ATEŞ DÜŞTÜĞÜ YERİ YAKMIYOR HER TARAFI YAKIYOR.’
MY: Avustralya’daki yangınların ev fiyatlarına yansıması olacak mı?
HO:- Yangınların, felaketlerin her şeye etkisi olur. Haberlere baktığınızda, en başta gıda ürünlerinin meyve, sebzenin vb. fiyatları değişecek. Yangınlardan dolayı yediğimiz ekmeğin bile fiyatı artacak. Herkesin gelirine göre bir yükselme olacak. Ateş düştüğü yeri yakmıyor her tarafı yakıyor.
MY: Avustralya’nın politika gereği Çin devleti ile arasının soğuk olması emlak piyasasını nasıl etkiliyor? Size de etkisi oldu mu?
HO: – Bizim bölgemizde çok Çinli yatırımcı yok. Mesela, Doncaster, Donvale, Dandenong taraflarında Çinlilerin 2015-17 yılları arasında büyük yatırımları oldu. Özellikle, Sydney’de bu zirve yaptı. Ama, 2017 yılının sonunda devlet Foreign Investment bürosunu kurdu. Yurtdışından yatırım yapanların stamp duty’sini (ev vergisi) yükseltti. Devlet alımı zorlaştırınca yatırımcılarında pek iştahı kalmadı yatırım yapmaya.
MY: Melbourne’un kuzeyinde yatırımcılar hangi semtleri daha çok tercih ediyor?
HO: -Yüzde 90 diyebilirim ki Glenroy ve Broadmeadows. Çünkü, havaalanına çok yakın. Şehir merkezine 20 dakika. Kiracısız kalmazlar.
İSTASYONA YAKIN EVLERE 3 KAT İNŞA MÜSADESİ
MY: Broadmeadows bölgesinde de yakın zamanda apartmanların yükselme ihtimali var mı?
HO:- Yeni çıkan eyalet yasasına göre, tren istasyonuna 100mt yakın mesafede arsanız varsa 3 katlı ev yapabiliyorsunuz. Bu Melbourne’daki her yer için geçerli.
Eğer, istasyona 100 metreden daha uzaksa ve 600m2 arsanız var diyelim bunun yüzde 40’lık bölümünü yeşil alan bırakmanız lazım.
MY: Belediye bu izne karşı çıkıp engelleyebiliyor mu?
HO: -Yok, zaten ikisi birlikte çalışıyor.
MY: İlk ev alacaklara (First Home Buyers) geri dönersek. Devletin sunduğu olanaklarda daha neler mevcut?
HO: -İlk alacaklara devletin teşviki devam ediyor. Hiç kullanılmamış bir ev alırsanız Victoria eyalet hükümeti $10,000 (On bin dolar) geri ödeme yapıyor. Ve buna artı olarak ev alırken ödenen vergiyi (stamp suty) ödemiyorlar (buna eski ev alanlarda dahil). Bir de bankalara ödenen sigorta parasını da devlet kendi üzerine aldı. Tabii tüm bunların bir tablosu var. Alacağın krediye göre değişiyor. Bu tabloya bakmanız lazım.
MY: Yani ilk defa ev alacaklara 3 farklı teşvik sunuluyor.
HO: – Evet, aynen öyle. Yaklaşık 30 bin dolar kar elde etmiş oluyorsunuz. Bu parayı da biriktirmek için 1-2 sene çalışmanız gerekebilir.
Başarının Sırrı: Okur, ‘Doğru bir tanedir.’
MY: Üst üste aldığınız ödüller. Müşterilerinizin sizden memnuniyeti… gibi faktörleri görünce şunu sormak istiyorum. Başarınızın sırrı nedir?
HO: -Sırrı büyük bir Network’e sahip olmamız. BarryPlant firması devamlı bizi eğitiyor ve ilgilendiriyor. Victoria genelinde 85 ofis ile 800’den fazla çalışanı var. Bilgi alışverişimiz çok kuvvetli. Senelerin güven veren firması. Bunların çok etkisi olmakta.
MY: Biraz tevazu göstererek başarınızı şirket üzerinden yorumladınız. Ama, sizin de şahsi olarak gayretleriniz mutlaka vardır. Bunlar nelerdir?
HO: -Hiç bir zaman müşterilerimizi kandırarak – zarara uğratarak milyoner olma yolunda olmadık. Müşterilerimizin verdiği ücreti komisyonu hak etmeye çalıştık. Onları aldatma yolunu seçmedik. Yalancı emlakçıları da gördük. Kısa sürede bu meslekten çıkıyorlar. Doğru bir tanedir. Müşterilerimize şimdi zamanı değil diyerek; satma / alma dediğimiz zamanlar da oldu.
MY: Kurumsal faktörlerle birlikte kendi gayretleriniz de birleşince başarı da geliyor sanırım.
HO: -Evet. Mesela, çalışma saatlerimiz çok uzun. Yeri geliyor Pazar dahil gece 10’a kadar çalışıyoruz. Uzun saatler ve sabır gerektiren bir meslek.
MY: İşinizde dürüstlük çok önemli değil mi?
HO: – Kesinlikle. Hayatında ilk defa evini satacak birisi var karşınızda. $50 – $100 bahsetmiyorsunuz. Yüz binlerce dolar borcun altına girip senelerce borç faizi ödemiş düşük gelirli aileler size geliyorlar. Alın teri dökmüş, sabırla bütün hayatında. Sonra sizden tavsiye ve nasihat istiyorlar. Buna saygı duymak zorundasınız.
EVİNİ SATMAK VE ALMAK İSTEYENLER NELERE DİKKAT ETMELİ?
Ev Almak İsteyenler;
Evini Satmak İsteyenler;
OKUR’DAN İNCİLER ; ‘ALICIDAN KOMİSYON ALAN EMLAKÇI RÜŞVETE ALMIŞTIR’
