News
News
Geçen haftanın en önemli haberlerinden biri, demans hastalarının kullandığı ilaçlardaki büyük artışı vurgulayan bir rapor. Avustralya Sağlık ve Refah Enstitüsü’nün demansla ilgili son raporuna göre, demansı yönetmek için sağlık hizmetleri, 411.100 kişiyi kapsayacak şekilde genişletildi.
2022–23 döneminde yaklaşık 72.400 Avustralyalıya, 688.000 demans ilaç reçetesi verildi. Bu, 2013–14 dönemindeki 50.800 kişi için verilen 472.000 reçeteye kıyasla %46’lık bir artışı gösteriyor.
Nörobilimci Prof. Matthew Kiernan’dan yaklaşan “kriz” öncesi uyarmıştı.
Kiernan’a göre, bu artış, tanıların artması, aileler, bakıcılar ve sağlık uzmanları arasında daha fazla farkındalık ve reçete yazma istekliliği gibi faktörlerin bir kombinasyonuna bağlı.
Kiernan, “Önceden bir umutsuzluk hissi olabilirken, toplum artık daha bilgili ve proaktif,” dedi.
DEMANS NEDİR
Demans, zamanla sinir hücrelerini yok eden ve beyin hasarına neden olan birkaç hastalığı kapsayan bir terimdir. En yaygın türü Alzheimer hastalığıdır, ancak birçok kişi “karışık demans” olarak bilinen birden fazla türü birden yaşayabilir.
ÖLÜMLER
2022’de Avustralya’da demansdan dolayı yaklaşık 17.800 ölüm gerçekleşti ve ölenlerin neredeyse üçte ikisi kadın (11.300) ve üçte biri erkek (6.600) olarak belirlendi. Demans, Avustralya’da koroner kalp hastalığından sonra ölümün ikinci başlıca nedeni olup, tüm ölümlerin %9,3’ünü oluşturuyor.
TEDAVİ
Demans için bir tedavi bulunmamakla birlikte, bazı semptomları hafifletebilen ve Alzheimer hastalığının ilerlemesini yavaşlatabilen dört ilaç mevcut: donepezil, galantamin, rivastigmin ve memantin. Bu ilaçlardan üçü (donepezil, galantamin ve rivastigmin) asetilkolinesteraz inhibitörleri olarak çalışırken, memantin, glutamat adlı nörotransmitteri engelleyerek beyin hücrelerine zarar verir.
Klinik denemeler yapılmış olsa da, bu ilaçların potansiyel yararları daha zor ölçülürken, zararları daha belirgin bulunmuştur.
2022-23 döneminde, GP’ler demans ilaçlarının ilk reçetelerinin %50’sini vermiştir, ancak bu reçeteler ancak bir uzman tarafından Alzheimer hastalığı teşhisi konulduktan sonra yazılabilir. İlk kez demans ilaçları verilen kişi sayısında %34’lük bir artış gözlemlenmiştir.
“Toplumlar, hükümetler ve endüstrilerin bu artan zorlukla acil olarak bir araya gelmeleri gerektiğini” belirten Prof. Kiernan, “Demanslı her bireyin iş gücünden ayrılmasıyla birlikte, bir bakıcının da ayrılması zorunlu hale geliyor ve bu durum ekonomimiz üzerinde büyük bir baskı oluşturuyor.”
