Çağrı Gümüştekin – Sağlık için Kaliteli Uyku

Tüm canlılar da olduğu gibi bizlerinde hayat faaliyetlerimizin devamlılığı için uykuya ihtiyacımız vardır. Uyku sayesinde kendimizi yenilenmiş, dinlenmiş ve hayata hazır hissederiz. Evet hayata hazır hissetmek tamda kelime anlamıyla uyku sırasında beynimiz, ruhumuz ve vücudumuzun her hücresi kendisini bir sonraki güne hazırlar güç toplar. Tabi ki her şeyde olduğu gibi uykunun da kaliteli olması sağlığımız için çok önemlidir. Sağlığımız için kaliteli bir uyku süresi genetik faktörlerde dahil olmak üzere, yasa, mevsime yaşanılan coğrafya ya ve tabi ki yapılan işe göre değişmekle beraber 6 ila 8 saat arasında olmalıdır. Ama bu süreden daha önemli olan bir olguda uykunun zamanıdır yani günün hangi saati uyku ile geçirilmesi gerektiği zaman. Uzmanlar akşam saat 10 ile sabah 6 arasında uyku ile geçirilen zamanın en kaliteli uyku olduğunu belirtmekle beraber gece uykusunda salınan melatonin hormonunun optimum olduğunu savunmaktadırlar. Melatonin, birçok biyolojik fonksiyonun (en önemlisi de uykuya dalma ve uyanık kalma süreci) düzenlenmesinden sorumlu hormondur. Uyku döngüsünün düzenlenmesi gibi birçok spesifik fonksiyonu yerine getiren melatonin, beyinde bulunan pineal bezinde, geceleri üretilir. Geceleri Melatonin:

• Kalp atışlarınızın ve tansiyonunuzun mevcut durumunu muhafaza eder.
• Retinanızı rahatlatır.
• Serbest radikallerin salgılanmasına yardımcı olur.

Pineal bez melatonin hormonunu tüm vücuda gönderir ve kalp atış hızı ile senkronize olur. Melatonin seviyeniz normal olduğunda rahatça uyuyabilir ve daha iyi bir uyku çekebilirsiniz. Bu hormonun seviyesi düştüğünde asıl sorun ortaya çıkar. Bu durum, genellikle kötü bir diyet uygulamanın, aşırı yavaş bir yaşam tarzına sahip olmanın veya kendinizi gece çok fazla yapay ışığa maruz bırakmanın sonucunda meydana gelir. Tüm bunların ardından uykusuzluk (ınsomnia) meydana gelir. Sağlıklı bir diyet her şeyde olduğu gibi Melatonin seviyesini normal düzeye getirmek içinde oldukça önemlidir. Her şeyden önce, uzmanlar tarafından ananas gibi tropikal meyveler veya portakal gibi turunçgiller tüketmeniz önerilir tabi ki kan şekeriniz doğrultusunda ve 1 porsiyonu geçmeden. Şeker hastasıysanız bir uzmana danışarak tüketmenizi öneririm. Ayrıca, aşağıda önerilen gıdaları tüketerek vücudunuzun daha fazla melatonin üretmesine yardımcı olabilirsiniz: Kuru meyveler, yumurta, balık, yulaf kepegi ve arpa, mısır, pirinç önerilirken melatonin seviyenizi daha da yükseltmek istiyorsanız aşağıdaki gıdaları da öğününüze kendi diyetinize uygun bir şekilde ekleyebilirsiniz: Domates, patates, süt ürünleri ve balık. Ayrıca daha iyi bir uyku ve melatonin salgılamak için aşırı alkol tüketiminden uzak durmamızın faydası olduğu kadar her akşam bir kadehi geçmeden içilen kırmızı şarap hem iyi uymamızı sağlarken aynı zamanda da günün stresinden uzaklaşmayı sağlayacaktır. İyi uyku için en önemli madde ise düzenli yapılan nefes egzersizleri ya da yoga da şiddetle önerilmektedir. Tabi ki sizlerin tercihine bağlı olmakla beraber her hangi bir din ya da kültürel olgulara inanan insanlar için ise yatmadan önce dua etmeninde faydalı olduğunu savunan uzmanlarda yok değildir. Kaliteli uyku uyuyamayan ve uykusuzluk yaşayan insanlarda başta obezite olmak üzere kalp ve damar hastalıkları, şeker, karaciğer fonksiyon bozuklukları başta olmak üzere erken yaşlanma, hafıza kaybı gibi birçok rahatsızlıklar gözükmektedir. Sonuç olarak yaşam boyu sağlık mottomuzda kaliteli uyku olmazsa olmazımızdır. Kaliteli gece gerçekleşen 6 ila 8 saat arası aralıksız uyku hücrelerimizin kendini yenilemesi yaşam faaliyetlerimizin düzenlenmesi iş hayatında ve okul da konsantrasyonumuzun devamlılığı için şarttır.