Avustralya’da bir ilk yaşanıyor

Avustralya’nın işsizlik oranı Haziran ayında 22 yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 7,4’e yükseldi. Merkez Bankası, işsizlik oranın yıl sonunda yüzde 10’a ulaşmasını bekliyor. Bu da demek oluyor, 1 milyondan fazla insanın çalışma için hazır olmasına rağmen ve de aktif olarak iş aramasına rağmen işsiz kalacak. 

– Avustralya tarihinde bir ilk yaşanıyor – 

Avustralya daha tam anlamıyla hissedilmeyen COVID19’un krizinin tam ortasında. Melbourne’da başlayan ikinci dalga her şeyi altüst etti. Bütün ekonomik planlar, hazırlanan bütçeler değişti. Ne değişmedi ki.. 

Victoria Hükümetinin 4.Aşama kısıtlamalarını geçmesiyle 5 milyon nüfuslu Melbourne evlere kilitlendi.  

4.Aşama krizinin tam ortasında Melbourne’da tarihi günler yaşanmakta. Farklı sektörlerde faaliyet gösteren 3 esnafa krizi nasıl yönettiklerini sorduk. 

1991 Avustralya Ekonomik krizini gören Deniz Kemaneci, ‘ben böyle bir dönem hiç yaşamadım.’

Glenroy semtindeki ‘The Chicken Machine’ tavuk takeaway işyerini 35 yıldır (1986) yıldır işleten Deniz Kemaneci, eğer bilsem ki insanlar bana kızmayacak şu anda bu işyerini kapatırım, dedi. 

Melbourne 3. Aşama kısıtlamalarında işlerinin kısmen daha iyi olduğunu söyleyen Kemaneci, 4. Aşamaya geçtik masraflarımızı dahi karşılayamaz olduk. 

Dışarı çıkan yok. 5km yol kısıtlaması var. Uber’de eskisi gibi değil. Yüzde 60’dan daha fazla düşüş gerçekleştiğini belirtti. 

DENİZ KEMANECİ, SORUMLULUK HİSSİ İLE HALA HİZMET VERİYORUZ 

1991 ekonomik krizinde dahi bu günleri yaşamadığını söyleyen Deniz Kemaneci, hala açık olmasını sebebini ise şu sözlerle değerlendiriyor:

“Her gün yeni bir umutla işyerinizi açıyorsunuz. Sorumluluk hissi de var. Sonuçta bizden yemek yiyen insanlar var. Onların da ihtiyaçlarını karşılamak zorundayız. Herkesin durumu evde yemek yapmaya müsait olmuyor. Hala izinli olarak çalışmak zorunda olanlar var. Bunlara bir servis verilmek zorunda. “

Deniz Kemaneci, “Günde 150 tavuk satıyorduk. Şimdi 50 tavuk satışına kadar düştük. Salgının başlangıcında geç saatlere kadar açıktık. Ama şimdi erkenden kapatmak zorunda kalıyoruz.”

4. Aşama böyle devam ederse tamamen kapatmak zorunda kalacağız diyen Kemaneci, ‘şu anda kazanç yok hatta masraflarımızı bile bazen karşılayamıyoruz.’

Sedat Özdemiroğlu, “Aslında bu süreç bana yaradı“

Melbourne Türk toplumunun yoğun olarak yaşadığı Meadow Heights semtinde Pastane işletmeciliği yapan Sedat Özdemiroğlu, 4. Aşama kısıtlamalarına kadar işlerinin genel itibariyle iyi olduğunu söyledi. 

10 yıldır Sweet World Pastanesini çalıştıran Sedat Özdemiroğlu, aslında bu süreç bana yaradı. Hem dinlendim hem de aileme daha fazla vakit ayırabildim, dedi.

Kurban bayramının 4. Aşama kısıtlamalarına denk gelmesi üzerine işyerindeki satışlar yüzde 70 düşmüş. 

Yurtdışı çıkış yasağı nedeniyle bir kişinin ülkede kalmasıyla satışlarda iyi bir Ramazan ayı geçirdiklerini ifade eden Özdemiroğlu, ‘Ramazan ayında tatlı satışlarımız çok güzeldi. Ama Kurban bayramında tepsi ile satış durdu kiloyla satışlar başladık, dedi.

MADDİ YARDIMLARDAN PEK FAYDALANAMADIK 

Avustralya devletinin COVID19 işletme yardımlarından pek fazla faydalanamadıklarını söyleyen Özdemiroğlu, ‘EFTPost makinamız 4.Aşamaya kadar devamlı çalıştı. Ama bu sefer ki yardımlardan faydalanacağız gibi. Bu 4.Aşamada işlerimiz gerçekten yavaşladı. İdare ediyoruz çünkü gider masraflarımızı kıstım. Masraflar azalınca da işletme yürümeye devam ediyor.’

SEDAT ÖZDEMİROĞLU, 4.AŞAMANIN İYİ YÖNLERİ DE VAR 

Artık daha az çalıştığını söyleyen Özdemiroğlu, 4.Aşamanın iyi yönüne de dikkat çekiyor. 

Bu süreçte daha az çalışarak dinlenme fırsatı bulduğunu söyleyen Sedat Özdemiroğlu, ‘‘Hafta sonları daha fazla dinleniyorum. Haftaiçi de iş hayatımın akışı yavaşladı. Normal zamanda bu imkansızdı. Ailemle daha fazla vakit geçirebiliyorum. Açıkçası dinlenme adına bu 4.Aşama bana yaradı.’ 

5 STARS MOTOR, TAMİRHANENİN TELEFONU DAHİ ÇALMIYOR

İki kardeş, Atilla ve Hüseyin Erçetin’in yaklaşık 30 yıldır işlettiği 5 Star Motors araba tamirhanesindeki telefonları susmuş… 

Cezaların ağır olduğunu söyleyen ustalar, şu anda kapıları kapattık içeriye müşteri dahi alamıyoruz, demekte.

4.Aşama kısıtlamalarla işlerinin yüzde 90 düştüğünü söyleyen Atilla Erçetin, ‘‘durum şu anda çok kötü. Pazar günü dahi çalan telefonlarımız artık günlük olarak kesildi.’’ 

Kendi arabamı tamir edebiliyorum 

Yıllardır yoğun çalışmaktan dolayı kenarda tamir bekleyen arabaları bakıma başladıklarını söyleyen Atilla Erçetin, ‘eski bir model Mercedes almıştım. Uzun yıllar yüzüne bile bakamadım. Şu anda onlarla vakit geçiriyoruz..’ dedi. 

6 haftalık kilitlenmeden önce işler yüzde 40 düştü

Evlerden çıkma nedenleri arasında araba sevisi yok. Peki arabanızın servise ihtiyacı var ne yapacaksınız? 

Şu anda arabaları servis için alamıyorlar. Araba servisi yapabilmemiz için getiren kişinin çalışma izni olması lazım ve de 5km alan içerisinde olması gerekiyor, diyor Hüseyin Erçetin. 

Erçetin, çok yaşlı ve hastaneye (doktora) devamlı gidip gelenlerin arabalarını da servis yapabildiklerini söyledi. 

5 km alan içerisinde eğer arabalar truck ile gelse bile servise alamıyoruz diyen Hüseyin Erçetin, ancak araba arızalı olursa arabayı tamire alabiliyoruz dedi. 

Kimin ne yaptığı belli değil 

Yanlış bir şey yapsanız hem müşteriye hem de işletmeye ceza verildiğini söyleyen Hüseyin Erçetin, kuralları öğrenmek için kurumları arıyorsunuz onlar da ne yaptıklarını bilmiyorlar. Bir günleri bir güne tutmuyor. Daha önce aradığımızda farklı şeyler söylediler şimdi aradık servisler konusunda farklı talimatlar aldık.