PEMBEGUL ABLA MELBOURNE

PEMBEGUL ABLA MELBOURNE

24 April 2025 Thursday

EVDE TARHANA YAPTIM

EVDE TARHANA YAPTIM
0

BEĞENDİM

ABONE OL

En kızgın yaz sıcakları başladığında memleketimizin kadim yiyeceği tarhanayı yapardık. Kese yoğurdu ile kaynamış yarmayı (kırılmış buğday) karıştırıp yoğurduktan sonra çiğ köfte gibi, kadınlar avuçlarında sıkarak tahtaların üzerinde kuruması için güneşin altına sererlerdi. Taş gibi kuruduktan sonra kışın çorba yapmak için bez keselere torbalayıp ambar evine asarlardı. Yoğurtla yapılan bu tarhanayı vakti geldiğinde suya ıslatıp biraz nohut ve kurumuş biberle kaynatıp üzerine tereyağında kızarmış nane veya yarpuz otu dökerek yenecek güzel bir çorba yaparlardı. Yıllarca bu çorbaya alışmışken İzmir’e yerleşince çorbanın rengi değişti. Çevre şehirlerden yakınlaşıp kaynaştığımız komşularımızın tarhanaları kırmızı un görünümlü çok farklı bir tat ve lezzetteydi. Ne güzel, annem komşulardan öğrendi bizde kırmızı renkli un tarhana yapmaya başladık.

  Geçenlerde undan yapılan tarhana aklıma düştü, aynen annemle yaptığımız gibi ev tarhanası yapmaya karar verdim. Neler yapılacağını bilmeme rağmen internetten birçok tarife bakıp bilgilerimi tazeledim. Mesela birkaç hafta tarhana hamurunu bekletirseniz ekşiyip kendiliğinden fermente oluyor. Bekletmek istemezseniz hamurunuzu hemen ertesi günü kurutmak için parçalara bölüp serebiliyorsunuz. Her hâlükârda çok lezzetli güzel oluyor, benden söylemesi.

    Yazın sıcaklığının henüz bitmediği bu günler Melbourne’da tarhana yapmanın tam zamanıdır. Önce manavdan bir kilo kırmızı kapya biberi, dere otu, maydanoz, yarım kilo kuru soğan, en kırmızısından bir kilo Roma domatesi, yarım kilo yoğurt, nohut unu veya haşlanmış nohut da olabilir, aldım hazır ettim. Tarhana hamurunu karmadan önce ön hazırlık olarak yoğurdu bir bez keseye döküp suyunu süzdürmek gerekiyor. Geniş bir tencerenin en altına yıkanmış domatesler, kuru soğan, kırmızı biber, en üstüne dereotu-maydanozu kabaca doğrayıp sularını salasıya kadar hafif ateşte kaynattım. Bütün bu sebzeleri çiyken karıştırıcı ile püre haline getirip yapanlarda var ama ben pişirerek az sulu yapmak istedim. Pişen sebzeleri blenderle püre haline getirdikten ve soğuduktan sonra üzerine kese yoğurdu, iki yüz gram kadar nohut unu, bir yemek kaşığı toz kırmızı biber, bir tatlı kaşığı zerdeçal (Turmeric) ekledikten sonra geniş bir leğende biraz katıca bir hamur yoğurdum. Bu harca yaklaşık iki kilo (plain) un kullandım. Hamurun üzerine ince temiz bir bez serip güneşli bir yere bıraktım. Tarhana hamurunu akşam sabah biraz yoğurup karıştırdım. Gün geçtikçe hamur yumuşayıp ekşimeye kabarmaya başladı, birkaç kaşık tuz ilave ettim. Fermente olması için ben bir hafta bahçede beklettikten sonra serme faslına geçtim. Tüm bu işleri yaparken temiz olmaya temiz eşyalar kullanmaya çok dikkat etmek gerekiyor. Eller devamlı yıkanacak, örtüler sergiler tertemiz olmasına önem vermek lazım. Tariflerde hep bir tarhana otundan bahsediliyordu, bunu burada bulamadığım için bence dere otu maydanoz ile de güzel oldu.

    Tarhanayı kurutma işlemi için evin içinde havadar, gölge bir yer olması, güneş ile teması bitmesi gerekiyor. Koton olmayan naylonlu bir kumaştan temiz bir masa örtüsünün üzerine tarhana hamurundan elimin büyüklüğünde hamurları yassılaştırıp serdim. Hemen her gün onları ters yüz çevirip kurutmaya başladım. Islak hamurları bir plastik eldivenle sermek daha rahat ve kolay oluyor. Yüzü kabuklu gibi olan parçaları hafiften ovalayarak tekrardan un haline getiriyoruz. O unları biraz iri delikli bir makarna süzgeciyle eleyip çok iri taneli olmasını önlüyoruz. En son kalan ufalanamayan iri tarhana tanelerini genelde hanımlar mutfak robotunda öğütüp un haline getiriyorlar. Daha sonra kırmızımsı bir un rengindeki tarhanayı gölgede aktara döndere birkaç gün kurutuyoruz. Tarhana yapması birazcık zahmetli bir işlem ama yapmaya değer. İçinde koruyucu, kimyasal madde olmayan gayet doğal mis gibi bir çorba malzemeniz oluyor. Mübarek Ramazan günlerinde sadece bu çorbadan olsa bana yeter diye düşündüğüm oluyor.

    Ne ki ilk defa beklettiğim tarhanam çok güzel oldu. Birçok arkadaşıma test yapsınlar için dağıttım, çok beğendiler. Kıymetli Avustralya halkı, döneri, gözlemeyi, baklavayı… Birçok Türk lezzetini bizlerden öğrendiler, sevdiler. Tarhana çorbamızı da tatmalarını çok isterdim. Bu güzel çorbamızı bilmemeleri onlar adına çok büyük eksiklik bence. İmkanım olsaydı her sene yaz biterken Türkler olarak tarhana çorbasını bütün Victoria halkına tanıtmak ve tattırmak için “Tarhana Festivali” tertiplemek isterdim Hatta bu festivalde en lezzetli tarhana çorbasını yapan birinci, ikinci gibi yarışmalarda tertiplerdim. Çok lezzetli, besleyici tarhanamızı herkese tattırıp tanıtmamız, insanlığa hediye etmemiz lazım diye düşünüyorum.

   Bir güzel tarhanamı yapıp kaldırdıktan sonra aman bana nasıl bir heves geldi, anlatamam. Glutensiz yemesi gereken çok sevdiğim bir arkadaşım vardı. Ona Ramazan ayı hediyesi olarak aynı malzemeleri kullanıp Glutensiz tarhana yapıverdim. Görünüşü güzel oldu ama tadının nasıl olduğunu o bana haber verecek.

Ramazan ayınız hayırlı olsun İnşaAllah.

Pembegül Abla